“`html

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası’ndan İzmir’deki Tehlikeli Atıklar Hakkında Açıklama

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası’nın İzmir Şubesi, kentin “İzmir’in Çernobili” olarak adlandırılan atık alanıyla ilgili yaşanan süreçteki endişelerini ve yürütülen çalışmaları kamuoyuyla paylaştı.

İzmir’in Çernobil Süreci: 17 Yıllık Bir Mücadele

İzmir’in Gaziemir ilçesinde, 2007 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisans verilen bir kurşun ve akü geri kazanım tesisinin bahçesinde ortaya çıkan radyoaktif ve tehlikeli atıklar, halk tarafından ancak 2012 yılında bir gazete haberi ile öğrenildi. “İzmir’in Çernobili” olarak anılan bu alan, günümüzde de çevre ve halk sağlığı açısından bir tehdit oluşturmaktadır. Atıkların temizlenmesi, yasadışı nükleer atıkların kaynağının tespit edilmesi ve sürecin sorumlularına karşı gereken tedbirlerin alınması için 17 yıldır süren mücadelemiz devam etmektedir. 23 Temmuz 2024 tarihinden itibaren alanda temizleme çalışmalarının başladığı tespit edilmiştir; bu konuda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile TENMAK’a bilgi edinme talebimizi ilettik.

Tehlikeli Atık Taşınma Süreci ve Ortak Basın Açıklaması

1 Ağustos 2024 tarihinde TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, İzmir Barosu, İzmir Tabip Odası, İzmir Yaşam Alanları ve EGEÇEP, Karabağlar ve Gaziemir Belediye Başkanlarının katılımıyla ortak bir basın toplantısı düzenlemiştir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 13 Eylül 2024 tarihinde bizim bilgi edinme talebimize yanıt vermiştir. Bakanlık, EKOVAR tarafından hazırlanan çevresel iyileştirme planının 12 Temmuz 2024 tarihinde onaylandığını açıklamıştır. Atıkların bertarafı, taşınması ve kontamine olmuş alanların temizlenmesine yönelik çalışmalarının 10 Ağustos 2017 tarihli ÇED Olumlu kararı ve önceden onaylanan planlara uygun olarak yürütülmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Ancak 24 Temmuz 2024’de başlatılan gaz çıkışı nedeniyle çalışmaların 25 Temmuz 2024 tarihinde durdurulması büyük bir risk oluşturmuştur. Çalışmalar, ilgili bakanlık, NDK ve TENMAK’ın denetiminde sürdürülmektedir.

Atıkların Taşınması ve Gelişmeler

Gaziemir Belediye Başkanı Ünal Işık, 22 Kasım 2024 tarihinde yaptığı açıklamada, atıkların kamyonlarla Soma’daki bir çimento fabrikasına taşındığını iddia etti. Ayrıca, 29 Kasım 2024 tarihinde Sözcü Televizyonu’nda yayınlanan görüntülerde, sahada çalışmaların halen devam ettiği gözlemlendi. Ancak bu süreçte, çevre halkının artan şikayetleri, atıkların temizlenme sürecinin şeffaf bir şekilde yürütülmediğine dair endişeleri artırmaktadır. Atıkların bertaraf edilmesi ve rehabilitasyon sürecinin eksiksiz bir şekilde yürütülmesi, çevre sağlığını korumak adına kritik bir öneme sahiptir.

Sorularımız ve Talep İle İlgili Açıklamalar

Bu süreç ile ilgili olarak yetkili kurumlara yönelttiğimiz bazı sorular şunlardır:

1. Sahadan herhangi bir atığın bir çimento fabrikasına taşındığı iddiası doğru mudur? Eğer doğruysa, bu atıkların niteliği nedir?
2. Gaz çıkışı nedeniyle çalışmalara ara verildiğine dair açıklamanızın arkasında yatan sebepler nelerdir?
3. Atıklar radyoaktif mi, ve bunlar hangi yöntemle tespit edildi?
4. Atıkların tehlikeli madde içerip içermediğini belirlemek için hangi analiz yöntemleri kullanıldı?
5. Taşınan atıkların güvenli bir şekilde yapıldığını belgeleyecek önlemler alınmış mıdır?
6. Görüntülerde aktarılan atıkların taşınımı, hangi standartlara uygun yapıldı?
7. Saha dışındaki ve yerleşim alanlarındaki doz hızı ölçümleri yapılmış mıdır? Eğer öyleyse, sonuçlar nelerdir?
8. Taşımacılıkla ilgilenen işçilere gerekli koruyucu ekipman sağlandı mı?

Sağlıklı ve sürdürülebilir bir çevrede yaşamak, herkesin hakkıdır. Yetkili kurumların sorularımıza en kısa sürede ve ayrıntılı bir şekilde yanıt vermesini bekliyoruz. Tüm planların ve analiz raporlarının şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması gerekmektedir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)

“`